MS-DOS İşletim Sisteminde Dosya, Dizinler, Uzantılar ve Klasörler?

Merhaba sevgili okurlar hatırlarsanız dün sizlere MS-DOS İşletim sisteminden bahsetmiştim ve anlatmam gereken bir diğer kısmını da bugünkü makaleme saklamıştım. Şimdi MS-DOS işletim sisteminde önce Dosya ve Dizinleri anlatayım;

Dosya ve Dizinler
Windows95’te olduğu gibi DOS’ta da bilgiler tabii ki dosya ve klasörlerin içerisinde saklanır. Ancak DOS ortamında bir dosyanın türünü dosyanın simgesine bakıp anlamanız mümkün olamaz çünkü o dosya simge ile gösterilmez. Yine Windows 95’te olduğu gibi dosyanın bir adı, Kapladığı alan, oluşturulma ile ilgili bilgiler ve bulunduğu yer gibi bilgiler vardır ancak dosyanın türü simgesine göre değil dosya uzantısına göre anlaşılır. DOS ortamındaki dosya ve klasörlerin adı 8 harfle sınırlandırılmıştır.

Bu ad içerisindeki karakterler alfanümerik veya nümerik olabilirler. Sekiz harfin tamamlanması mecburi olmamakla birlikte sekiz harfi geçemeyeceğiniz kesindir. Mümkün olduğu kadar dosya isimleri içerisinde Ş,ş,Ö,ö,Ç,ç,Ü,ü,Ğ,ğ,İ,ı harflerini, kullanmayınız. Çünkü bu harfler ileride dosya arama veya üzerinde işlem yapma konusunda problem çıkarabilir. Hemen hemen her dosyanın adının ardı sıra noktayla ayrılmış bir uzantısı bulunur (ki bu uzantı üç harfi geçemez). İşte DOS ortamında bir dosyanın türü bu uzantıya göre belirlenir. Örneğin EXE ve COM uzantıları çalıştırılabilir Makine diliyle yazılmış programları, BAT toplu işlem dosyalarını, TXT metin dosyalarını
(Windows95’e göre Not defteri Dosyaları) DOC word dosyalarını ifade edecektir.

Uzantılar
Dosya Uzantıları (extension) dosyaların soyadları olarak algılanabilir. Bu dosya uzantıları gerek kullanıcıya, gerekse işletim sistemine dosyanın türü(çalıştırılabilir olup olmadığı), içeriği (metin, veri, program vb) ve hangi uygulama programına ait olduğu (örneğin DOC uzantısı Microsoft WORD programına aittir) gibi bilgiler sağlar. Uzantılar DOS’ta en fazla üç karakterden oluşabilir. EXE,COM ve BAT uzantıları dosyanın çalıştırılabilir olduğunu anlatır ve doğrudan adları ile çağrılması ve uzantısının yazılmaması yeterlidir. MS-DOS diğer tüm dosya tiplerinin çağrılışında uzantıları ile birlikte arama yapar.

Sık Kullanılan Uzantılar:
ASC: ASCII dosyası
BAT: Toplu İşlem Dosyası
BMP: Paint Resmi Dosyası
CFG: Konfigürasyon ayarları dosyası
COM: Komut Yorumlayıcı Dosyası
DAT: Veri Dosyası
DLL: Dinamik Bağlantı Kütüphanesi (Dynamic Link Libraries)
DOC: Microsoft Word Dokümanı
DRV: Aygıt sürücü dosyası
EXE: Uygulama Programı Dosyası
FON: Ekran veya Yazıcı Fontu Dosyası
HLP: Yardım Dosyası
ICO: Simge Dosyası
INF: Bilgilendirme Dosyası
INI: Uygulama Prıogramı başlangıç veya ayarlar dosyası
SYS: Sistem dosyası
TMP: Şablon veya takas dosyası
TXT: Metin dosyası
WRI: Microsoft Write Dosyası
XLS: Microsoft Excel Tablosu
ZIP: Sıkıştırılmış Dosya

Klasörler
Dosyalar bilgilerin daha derli toplu bulunabilmesi açısından klasörler içerisine yerleştirilmelidirler. Bu amaçla klasörler oluşturulur ve bu klasörler komutlar aracılığı ile yönetilirler. Bir klasörün klasör olduğu dosya adının veya uzantısının yanında bulunacak
<DIR> ifadesinden anlaşılacaktır. Bir klasör aslında disk üzerinde görünen bir alan kaplamaz ancak bir adı vardır ve bu adı verirken kullanmanız gereken kurallar daha önceden bahsettiğimiz kurallarla aynıdır. MS-DOS kullanıcı ile bilgisayar arasında iletişimi sağlayan klavye ve ekran rutinleri, dosya giriş çıkış işlemleri yapan dosya rutinleri saat vb. sistem kaynaklarını yöneten muhtelif sistem rutinlerini içermektedir.