XML Dili Nedir?

Merhaba arkadaşlar,

Günümüzde iletişim yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Herkesin ortak bir dili kullanması için çeşitli denemeler yapılmıştır. Bu çabalar bir sonuca ulaşmamıştır ama zamanla İngilizce yaygınlaşarak insanların ortak anlaşma dili durumuna ulaşmıştır. Bilişim dünyasında da programlar arasındaki iletişimin gerçekleşmesi, farklı sistemler arasında veri alışverişinin sorunsuz olması için ortak yapılar, standartlar oluşturma çabaları devam etmektedir. Bu çabalardan birisi XML dilidir. Bu makalemde verilerin platformdan bağımsız olarak dolaşımını sağlamak amacıyla üretilmiş XML dili ile web servislerini anlatacağım.

XML, farklı bilgisayar sistemleri arasında veri iletmek için tasarlanmış yazılım ve donanımdan bağımsız bir dildir. XML (Extensible Markup Language) kavramının Türkçesi Genişletilebilir İşaretleme Dili’dir. Bu dil bilgisayar dünyasında bazı ihtiyaçların giderilmesi amacıyla geliştirilmiştir. Veri aktarmak HTML sayfalarıyla yapılabiliyordu. Örneğin borsa verilerini dağıtan bir sayfadan bilgi almak mümkündü. İnternette her türlü veriye ulaşılabiliyordu fakat verileri tanımlamak, analiz etmek, yeniden biçimlemek mümkün değildi. İşte bu ihtiyaçları gidermek için istenildiği kadar genişletilebilen ve tekrar biçimlendirilebilen bir yapıya sahip XML
geliştirildi.

 
XML uyumsuz (incompatible) sistemler arasında veri alışverişi için kullanılabilir. Bilgisayar programları uyumsuz formatlarda veri tutarlar. XML’nin kullanım alanları Internet uygulamaları ile sınırlı olmayıp geliştirilme amacı, birbiriyle bilgi alışverişi yapması istenen uygulamalar için ortak bir dil sunmaktır. Verinin XML’ye dönüştürülmesi, veriyi farklı türdeki uygulamalar (farklı işletim sistemleri üzerinde çalışan, farklı firmalar tarafından yazılmış, farklı dillerle yazılmış vs. uygulamalar) tarafından okunabilen veri haline getirerek veri alışverişinde yaşanan sıkıntıyı büyük ölçüde azaltır. XML belgeleri hangi uygulama tarafından kullanılacaksa biçimlendirilerek o uygulamaya uyumlu hale getirilir.

 
XML, verileri metin tabanlı tanımlar. XML belgeleri, verilerin etiketlenerek bir düzen içinde tutulduğu metin dosyalarıdır. XML ile düz metin dosyaları veri paylaşmak için kullanılabilir. XML verileri düz metin formatında saklandığından XML yazılım ve donanımdan bağımsız şekilde veri paylaşımını mümkün kılar. Bu durum farklı uygulamaların çalışabileceği verilerin oluşturulmasını kolaylaştırır.

 
XML belgeleri, verileri tutmak amacıyla kullanıldığından verilerin birbirleriyle olan ilişkileri de belirtilmelidir. Etiketleme işlemi verilerin birbiriyle ilişkilerini belirlemek için kullanılır. HTML’den farklı olarak XML’de veri ile verinin sunumu (verinin istenilen biçimde gösterilmesi) birbirinden ayrıdır. Bu durum XML’nin yararlarından biridir. Böylelikle farklı stil sayfaları kullanarak XML belgesinden birçok biçimlendirilmiş sayfa üretebilir.

XML, HTML’nin türetildiği SGML (Standart Generalized Markup Language) dilinden türetilmiştir. HTML’de bütün tanımlamalar, adlar bellidir ve bunların dışına çıkılmaması gerekir. XML’de asıl önemli olan veridir. XML belgelerinde biçimlenmemiş veriler bulunur ve etiket adlarını belirlerken, belli temel kurallara bağlı kalmak koşuluyla herhangi bir tanımlayıcı isim kullanılabilir. XML, HTML gibi ücretsiz bir dildir. Asp.Net kategorisinde yazmış olduğum ASP & XML arasındaki farklar nelerdir makaleme de göz atarak o konuda da bilgi sahibi olabilirsiniz.