Siber Zorba Olma! #FarkınaVar

Değerli okurlar,

Bugün binlerce genç ve çocuk sosyal medya üzerinden kendilerine yapılan yorumlarla ve atılan özel mesajlarla yaşıtlarının şiddetine uğruyor. Bilmiyorsan öğren! Bunun adı Siber Zorbalıktır! Farkına varmamış biriysen kendine şu soruyu sor; Ben siber zorba mıyım? Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak bir birey ya da gruba yapılan teknik ya da ilişkisel tarzda zarar verme davranışlarıdır. Birçok farklı şekilde siber zorbalığa maruz kalabilir insan. Günümüzün en büyük problemlerinden olan siber zorbalık karşısında yalnız değilsin!

Kişinin elektronik iletişim araçlarını kullanarak belirli bir zaman içerisinde veya sürekli olarak, kendisini savunma gücüne sahip olmayan bir kişi ya da gruba yönelik olarak kasıtlı bir şekilde psikolojik, sosyal, sözel veya görsel saldırgan davranışlardır. Siber zorbalıkta; bilgisayar ve cep telefonu gibi iletişim vasıtaları kullanılarak gönderilen elektronik verilerle bireylerin tehdit edilmesi, küçük düşürülmesi, gruptan dışlanması, ayrımcılığa maruz kalması şeklinde olabilmektedir.

Siber Zorba Olma! #farkinavar

Samsung ve BTK işbirliği ile yürütülen “Siber Zorba Olma! #farkinavar” kampanyası dahilinde pilot 20 okul ile başlayacak eğitimlerde çocukların, gençlerin, ailelerin ve öğretmenlerin teknolojinin kötü amaçlı kullanımına karşı farkındalıklarının ve kişilik haklarının korunması konusunda duyarlılıklarının artması hedefleniyor.

Gençlerin teknolojiden en etkin şekilde faydalanmasının yanında, potansiyel zararlarını en aza indirmeyi amaçlayan “Siber Zorba Olma!” #farkinavar hareketini duyurmak amacıyla siber zorbalığa uğrayan gençlerin duygularını çarpıcı bir şekilde ortaya koyan ve Nejat İşler’in seslendirdiği dijital reklam filmi yapıldı. Okullarda verilecek eğitimlerin yanı sıra siber zorbalığa dikkat çekmek için 13 Aralık günü Samsung Türkiye ve BTK sosyal medya hesaplarını karartıp, “Siber Zorba Olma!” sloganını #farkinavar hashtag’i ile paylaşarak herkesi sosyal medyadaki bu hareketin bir parçası olmaya davet edecek.

Düzenlenen basın toplantısında konuşan Samsung Electronics Türkiye Başkanı DaeHyun Kim “Teknolojinin sunduğu birçok katma değerin yanında kötüye kullanımından doğan olumsuz sonuçlar da var; bunlardan biri de siber zorbalık. Samsung Electronics Türkiye olarak çocuklarımız ve gençlerimiz üzerinde psikolojik ve fiziksel anlamda yıkıcı etkileri olan bu sorunla ilgili tüm ülke genelinde farkındalık yaratmak için dijital bir film hazırladık. Sosyal medya hesaplarımız üzerinden paylaşımı yapılacak filmimizle birlikte 13 Aralık günü tüm sosyal medya hesaplarımızı “Siber Zorba Olma!” görselimiz ile kararatarak paylaşımlarımızda #farkinavar hashtagini kullanacağız. Projeyle ilgili yayılımı artırmak için tüm paydaşlarımızdan 13 Aralık günü sosyal medya hesaplarından “Siber Zorba Olma!” görselini paylaşarak projeye destek olmalarını istiyoruz” dedi.

Ülkemizde ise siber zorbalığa maruz kalanların oranı yüzde 20

“Biz kurum olarak gözbebeğimiz olan gençlerimizin ve çocuklarımızın kendi öz kültürünü, milli ve manevi değerlerini kaybetmeden en iyi şekilde teknolojik deneyime ve beceriye sahip olacak, gelecekte ben de varım diyecek şekilde yetkin ve donanımlı yetişmesini istiyor, bu yoldaki tüm çalışmaları destekliyoruz” diyen BTK Başkanı Ömer Sayan ise konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Siber zorbalık; bilgi iletişim teknolojileri aracılığıyla bir bireyin ya da grubun diğerlerine yönelik düşmanlık, korkutma, tehdit, sindirme, taciz amaçlı yazılı veya görsel iletileri kasıtlı ve düzenli bir şekilde gönderilmesi olarak karşımıza çıkıyor. Siber zorbalıkla mücadelede özellikle eğitimcilere, ailelere, gençlere, STK’lara, özel sektöre, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına çok önemli görevler düşüyor. 2010 yılından beri Türkiye’nin birçok ilinde öğrencilere, ebeveynlere, eğiticilere, adli ve mülki idari amirlere internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı konusunda verdiğimiz ve vermekte olduğumuz eğitim ve seminerlerde en önemli başlıklarımızdan biri de siber zorbalıkla mücadele. Bu mücadeleyi eğitim verdiğimiz 400 formatör öğretmen ve onların eğittiği 100 binin üzerinde öğretmen yürütüyor. Samsung ile birlikte yeni başlattığımız “Siber Zorba Olma! #farkinavar” hareketi kapsamında da önümüzdeki dönemde ailelere, öğretmenlere, öğrencilere ve eğiticilere siber zorbalık konusunda eğitim verilmeyi planlıyoruz.”

Ülkelere göre siber zorbalık oranlarını paylaşan Sayan, “İnternet kullanıcılarının Kanada’da yüzde 21’i siber zorbalığa maruz kalırken, yüzde 69’unun siber zorbalığa tanıklık ettiği görülüyor. İngiltere’de bu rakam yüzde 20 ve üzeri olarak kayıtlara geçerken, ülkemizde ise siber zorbalığa maruz kalanların oranı yüzde 20. Amerika’da siber zorbalıkla mücadele etmek zorunda kalanların yüzde 20’si intiharı düşündüğünü açıklaması en ilginç verilerden biri. Bu rakamlar üstelik siber zorbalığa maruz kaldığını açıklayan kişilerden oluşuyor. Bunu açıklamamış kişiler de göz önünde bulundurulduğunda bu oranlar daha yükseliyor” açıklamasında bulundu.

Siber zorbalık hangi şekillerde karşımıza çıkar?

* Mobil cihazlar aracılığı ile bireylerin görüntülerini izinsizce çekip paylaşmak,
* Sosyal ağlar ya da sohbet odaları gibi çevrimiçi ortamlarda bireyleri aşağılayıcı, alay edici, tehditkâr, cinsel taciz veya şiddet içeren mesajlar göndermek,
* Birinin kişisel bilgilerini rızası ve haberi olmadan sosyal medya aracılığıyla paylaşmak,
* Sosyal ağlarda birisi hakkında dedikodu yaymak,
* Bir kişiye ilişkin karalayıcı, aşağılayıcı web sayfaları hazırlamak,
* Başkası adına sahte hesap açıp, onun kimliğine bürünmek,
* Bir kişinin çevrimiçi ortamdaki tüm hesaplarını ısrarlı biçimde takibe almak,
* Ortak tanıdıkları etkileyerek hedef olarak seçilen bireyi arkadaş listelerinden silmelerini ve bloke etmelerini, yani sosyal olarak dışlamalarını sağlamak…

Önlemler neler olmalı?

Siber Zorbalık Araştırma Merkezi (Cyberbullying Research Center) kurucusu aynı zamanda Florida Atlantik Üniversitesi’nde görevli Prof. Dr. Sameer Hinduja aileler için şunları öneriyor;

* Çocuğun duygudurumu öncelikli olmalı.
* Aileler okulla işbirliği halinde olmalı: Veli toplantılarına katılım sağlamalı, öğretmenlerin gözlemlerine kulak vermeli.
* Gerekli görüldüğü durumlarda sosyal medya hesaplarında (Facebook Instagram, Snapchat, Twitter gibi) bildirimler yapıp, problemli yorumların kaldırılması için önlemler alınmalı.
* Ebeveynler çocuklarını dinleyip, onlarla konuşmalı; sorunun ne olduğunu tam olarak öğrenmeli.
* Kanıt toplanmalı: Problemli olduğu görülen her türlü yorum, emoji ve görüntünün ailelerde belgeli olması gerekli. Mail, ekran görüntüsü ya da çıktı olarak toplanması önerilmekte.
* Profesyonel yardım alınmalı. Siber zorbalığa maruz kalan kişinin uzman biri tarafından sunulacak yardıma ihtiyacı olabileceği unutulmamalı.