XML Ad Alanları

Bilişim dünyasında da programlar arasındaki iletişimin gerçekleşmesi, farklı sistemler arasında veri alışverişinin sorunsuz olması için ortak yapılar, standartlar oluşturma çabaları devam etmektedir. Bu çabalardan birisi XML dilidir.

XML yaygınlaştıkça farklı sektörler için, farklı amaçlarla birçok XML dili oluşturulmuştur. Bu diller benzer isimli elemanlar içerebilirler. Bu diller birlikte kullanıldığında eleman isimlerinin çakışmaması için XML ad alanları kullanılır. XML ad alanı standardının mantığı, her XML dilinin tüm elemanlarını benzersiz olacak şekilde tanımlayan kendine ait bir ad alanına sahip olmasıdır. Böylelikle bir elemanın hangi dile ait olduğu ayırt edilir.

XML Ad Alanları

Tüm XML ad alanları URI (Universal Resource Identifiers) kullanır. URI’lar (Evrensel Kaynak Tanılayıcı) genellikle web sayfası URL’sine benzerler. Örneğin, http://www.test.com. Ad alanları, web üzerindeki gerçek bir yerin URL adresi değildir. XML ad alanları için URI’lerin kullanılmasının sebebi onların daha benzersiz olmasıdır. Ad alanı URI olmak zorunda değildir ve herhangi bir metin de kullanılabilir. URI yerine URN (Uniform Resource Name) ve GUID (Globally Unique Iidentifier) kullanılabilir. Özetle, bir XML dilinin tüm dünyada tek olduğunu belirtmek için ad alanı kullanılır ve ad alanının seçiminde farklı isimlendirmeler kullanılabilir.

Bir elemanın belirli bir ad alanına ait olduğunu belirtmek için, başlangıç etiketine xmlns özelliğini eklenir ve ardından ad alanı yazılır. Örneğin, herhangi bir ad alanının parçası olmayan <kitaplar> elemanını <kitaplar xmlns=”http://www.test.com”> şeklinde yazmak onu http://www.test.com ad alanının bir parçası haline getirir. Bu şekilde bir ad alanı atandığında bu ad alanı tüm yavru elemanlar için varsayılan ad alanı olur.

Aşağıdaki örnekte hem <kitaplar> hem diğer yavru elemanlar ilgili ad alanı içinde yer almaktadır.

<kitaplar xmlns=”http://www.test.com”>
<kitap>
<nu>1</nu>
<ad>Nutuk</ad>
<yazar>Mustafa Kemal Atatürk</yazar>
<yayinevi>Alemdar</yayinevi>
</kitap>
</kitaplar>

XML belgesinin farklı bölümleri için farklı ad alanları kullanılabilir. Gerekli olduğu her yerde ad alanının ismine yazmak yerine ad alanı ön eki (prefix) kullanılır. Ad alanı ön ekleri, ad alanını göstermek için kısa karakter dizileridir.

Not: XML uyumsuz (incompatible) sistemler arasında veri alışverişi için kullanılabilir. Bilgisayar programları uyumsuz formatlarda veri tutarlar. XML’nin kullanım alanları Internet uygulamaları ile sınırlı olmayıp geliştirilme amacı, birbiriyle bilgi alışverişi yapması istenen uygulamalar için ortak bir dil sunmaktır.